چرا این عمل یک نوع خشونت جنسی است؟
در برخی از کشورهای شمال جهانی، این پدیده را با نام «استیلتینگ» (Stealthing) میشناسند. استیلتینگ به این معنی است که معمولا مردان بدون اجازه کاندوم خود را در حین عمل جنسی بردارند. در حال حاضر این عمل در برخی از کشورها بهعنوان یکی از اشکال خشونت جنسی جرمانگاری میشود. این مفهوم در انگلیسی، مشتقی از کلمه «استیلت» (stealth) به معنای «مخفیکاری» است. در بسیاری از موارد فرد دیگر مورد این تعرض به هنگام ارضای جنسی فرد خشونتگر متوجه این نوع مخفی کاری میشود. در این یادداشت تلاش میکنم با اشاره به برخی از موارد دادگاهی شده در رابطه با استیلتینگ در اروپا به این نوع خشونت جنسی بپردازم.
دو مورد دادگاهی در رابطه با «استیلتینگ» در آلمان
در رسانهها و شبکههای اجتماعی آلمان در سال ۲۰۲۰ میلادی یک مورد خشونت جنسی به واسطه برگزاری یک دادگاه سر و صدای بسیاری کرد.[3] این حجم از پرداخت موجب شد که به شکلی ویژه به این نوع خشونت جنسی (استیلتینگ) پرداخته شود. افکار عمومی آلمان نیز به یاد آورد که برداشتن بیاجازه کاندوم، حتی در حین عمل جنسی که با توافق برقرار شده، نوعی خشونت جنسی است.
تهاجم جنسی زیر مجموعهای از خشونت جنسی
یک پلیس مرد در برلین با یک پلیس زن از طریق اینترنت آشنا میشود.
آنها با همدیگر قرار میگذارند و بر اساس توافق و رضایت دو طرفه رابطه جنسی برقرار میکنند. پلیس مرد در هنگام عمل جنسی بدون اینکه پلیس زن متوجه شود، کاندوم را برمیدارد. زن زمانی متوجه میشود که مرد در حال ارضای جنسی است. زن شکایت کرد و پلیس مرد در جریان دادگاهی در برلین، در این رابطه محکوم شناخته شد.
اگر چه هنوز در رابطه با «تجاوز» خواندن این نوع از خشونت جنسی بحثهای زیادی وجود دارد. این دادگاه این جرم را در دسته «تهاجمهای جنسی» قرار داد که زیر مجموعهای از خشونت جنسی است. از سال ۲۰۱۶ با تصویب قانون «نه یعنی نه» دیگر افراد مورد خشونت جنسی در آلمان مجبور نیستند ثابت کنند که تحت خشونت فیزیکی و یا تهدید مورد این خشونت بودهاند. بنابراین ادای «عدم رضایت» به عمل جنسی و یا نوعی از عمل جنسی، به این معناست که اگر آن عمل جنسی (یا آن نوع خاص از عمل جنسی) صورت بگیرد، جرم جنسی صورت گرفته است.
در مورد دیگری در شهر کیل، دادستانی حکم تبرئهی مردی به اتهام «استیلتینگ» را در سال ۲۰۲۱ میلادی ملغی کرد.[4] این مورد به این دلیل روشن بود که حساس شدن روی مساله استیلتینگ این فرصت را به افکار عمومی و همینطور نظام حقوقی آلمان داد که در رابطه با خشونتآمیز بودن عمل برداشتن بیاجازه کاندم در حین عمل جنسی بحث و تعمق کنند.
چرا «استیلتینگ» نوعی خشونت جنسی است؟
«استیلتینگ» به عنوان نوعی خشونت جنسی شناخته میشود.
این عمل تنها زمانی تعریف میشود که افراد دخیل در رابطه جنسی بر انجام عمل جنسی با استفاده از کاندوم توافق کرده باشند. به بیان سادهتر «استیلتینگ» وقتی اتفاق میافتد که معمولا مردی در حین عمل جنسی بهصورت مخفیانه و به شکلی که فرد/افراد دخیل در رابطه جنسی متوجه نشوند، کاندوم را بردارد. در حین برداشتن بی اجازه کاندوم در حین رابطه جنسی معمولا دو سطح از خشونت به طور همزمان اتفاق میافتند: «خشونت جنسی و خشونت روانی».
خشونت جنسی و روانی در حین عمل استیلتینگ فرد مورد این عمل را در شرایطی قرار میدهد که تا مدتها باید برای پی بردن به انواع احتمالات آسیب روانی و جسمی پیگیر باشد. این پیگیری فرد مورد استیلتینگ را در شرایطی قرار میدهد که تا مدتها فقط برای پیبردن به انواع بیماریها یا ریسکهای جانی و روانی که در معرض آن قرار گرفته، تحت فشار اقتصادی و اجتماعی باشد. افراد مورد استیلتینگ همینطور در بسیاری از موراد از بازگو کردن این نوع از خشونت به خود رنج مضاعف میبرند چرا که جامعه، قوانین، نظام پزشکی و همینطور نظام روانشناسی حاکم بر حتی پیشرفتهترین کشورها از منظر مساله برابری جنسیتی و جنسی، به شکلی تنظیم نشدهاند که برای مواجهه با این نوع خشونت آمادگی داشته باشند.
حتی در آلمان که تا به حال چندین مورد «استیلتینگ» از منظر حقوقی بررسی شده، در مواردی دست کم حکم فرد متهم، تبرئه نبوده است. با این حال رسانههای این کشور در حین بحث کردن در رابطه با این موضوع، به «غریب و جدید» بودن موضوعیت آن پرداختهاند. این مساله از این جهت خشونت وارده بر فرد خشونت دیده را در موارد «استیلتینگ» افزایش میدهد که به آنها این حس را میدهد که حتی ممکن است، روایت آنها از خشونت به چشم عدهای عاری از خشونت باشد.
خشونت جنسی در حین عمل «استیلتینگ»
خشونت جنسی در حین رابطه جنسی به این شکل قابل توضیح است که در حین «استیلتینگ» فرد دیگر در معرض انواع خطر از جمله بیماریهای مقاربتی/جنسی، ویروسهایی همچون ویروس «اچ. آی. وی»، «هپاتیت» و انواع دیگر ویروسها و همینطور خطر/احتمال بارداری ناخواسته قرار میگیرد.
این عمل برای فرد مورد استیلتینگ بدین واسطه نوعی از خطر سلامت را برخوردار است. برای بسیاری از زنان مورد «استیلتینگ» به واسطه خطر بارداری ناخواسته، مخاطرات اجتماعی و جسمی دیگری نیز ممکن است. در نتیجه افراد مورد «استیلتینگ» معمولا این حس عمیق را به واسطه این عمل خشونتآمیز دریافت میکنند که فرد مقابل جان آنها را به خطر انداخته است.
چرا خشونت استیلتینگ عادی شده است؟
به خطر انداختن جان افراد به واسطه به جان خریدن ریسک بیمار شدن یا باردار شدن ناخواسته آنها، نمیتوانست صورت بگیرد اگر جان جامعه مورد خطر «استیلتینگ» به واسطه هنجارهای اجتماعی، ارزشزدایی نشده بود.
در نتیجه این نوع به خطر انداختن زنان و افراد کوئیر مورد «استیلتینگ» به طور کلی گواه از عادی شدن این نوع از خشونت جنسی در فضای مردسالاری اجتماعی و سیاسی حاکم بر جوامع مختلف را نشان میدهد. در مورد زنان مشخصاً این مساله سابقهای بسیار طولانی دارد. به این دلیل روشن که وظیفه «پیشگیری در حین عمل جنسی» به صورت تاریخی همیشه به دوش زنان انداخته شده است. آن هم به شکلی که بسیاری از مردان، در رابطه جنسی با زنان، از استفاده از کاندوم سرباز میزنند با این بهانه «واهی» که زن میتواند برای حفاظت از خودش، قرصهای ضد بارداری مصرف کند.
غافل از اینکه قرصهای ضد بارداری هرگز توان جلوگیری کامل از بارداری را نداشتهاند و نمیتوانند از انتقال ویروس یا باکتریهایی که به بیماریهای خطرناک از جمله بیماریهای جنسی و مقاربتی، جلوگیری کنند.
خشونت روانی در حین عمل «استیلتینگ»
«استیلتینگ» نیز مثل همه انواع دیگر خشونت جنسی حامل خشونت روانی نیز هست.
معمولاً فردی که مورد «استیلتینگ» قرار میگیرد، در سطح روانی نیز با نوعی از فریب، آن هم به شکلی برقآسا روبهروست. این نوع فریب خصوصاً از این جهت قابل بررسی است که در نوعی از اعتماد عمیق که به مرحله رابطه جنسی بر اساس توافق رسیده را به زیر پا گذاشتن یکی از شرطهای توافق یعنی استفاده از کاندوم انجام میشود. عمل فریب نه از فاصلهای دور یا با استفاده از زور که بهصورت شکستن مخفیانه پیمان در حین عمل جنسی براساس اعتماد صورت میگیرد. چنین رفتاری دقیقاً مثل نوعی خنجر زدن از پشت است.
بدین واسطه آسیب روانی سهمگینی بر فرد خشونت دیده جنسی میگذارد. خصوصاً که فرد خشونت دیده جنسی، تازه در معرض وضعیتی قرار میگیرد که با وجود آسیب روانی، باید پیگیر سلامت جسمیاش نیز باشد. احتمال بارداری یا انتقال ویروسهایی مثل ویرووس «هپاتیت» یا «اچآیوی» و همینطور بیماریهای مقاربتی چیزی نیستند که بهسرعت تکلیفشان روشن شود. این موارد معمولاً نیاز به پیگیریهای طولانی برای دیدن نشانههای بیماری، ویرووس یا سلامت پس از انتقال و همینطور احتمال بارداری ناخواسته دارند.
چرا واکنش به استیلتینگ التیامبخش نبود؟
در جریان جنبش منهم ایرانی دستکم یک مورد «استیلتینگ» مورد توجه برخی از فعالان این حوزه قرار گرفت.
واکنش افکار عمومی در این مورد بههیچ عنوان «التیامبخش» نبود. دلیل آن نیز میتواند عدمآگاهی و به رسمیت نشناختن «استیلتینگ» بهعنوان نوعی خشونت جنسی باشد. بسیاری از واکنشها به این موارد مثل بسیاری از روایتهای خشونت جنسی با «قربانینکوهی» بسیار و مسئولیتزدایی از عامل خشونت جنسی همراهست. جرمانگاری دقیق انواع خشونت جنسی، همیشه تنها به «مجازات کیفری» نمیانجامد. این اتفاق میتواند فضایی را برای بحث، آموزش و آگاهی درباره انواع خشونت جنسی بحث آموزش و آگاهیرسانی کرد. ضمناً جرمانگاری این نوع از خشونت جنسی به ثبت این نوع شکایات و بدین واسطه آمار رسمی موجود از این نوع جرایم کمک میکند.
نویسنده: مینا خانی
برای ترفندهای حفاظت زنان از خود در برابر خشونت های جنسی بهتر است در دوره مبارزه با انواع آزارجنسی (ویژه عمومی) شرکت نمایید.